data aktualizacji: 12-04-2023, 10:42
Studnia głębinowa - wykonanie, koszt, przepisy, formalności
wyświetleń: 6514
Jak wiemy, woda użytkowa i pitna jest niezbędna w naszej codziennej egzystencji życiowej. Wykonując projekt podczas budowy domu, mamy do wyboru studnię głębinową lub podłączenie do miejskiej sieci wodociągowej. Uwzględniając zapotrzebowanie na czystą, zdrową wodę najlepszym wyborem będzie z pewnością studnia głębinowa. Walorami są także stały i bezawaryjny dostęp do wody oraz znacząco mniejszy poniesiony całkowity koszt, szczególnie gdy nasz dom znajduje się z daleka od miejskich zabudowań, gdzie sieć wodociągowa aktualnie nie dociera. Ponadto woda ze studni głębinowej jest za darmo. Wszystkie aspekty przemawiają za wyborem budowy przydomowej studni głębinowej.
Studnie do ujęcia wody
Coraz więcej inwestorów decyduje się na budowę studni głębinowej ze względów zdrowotnych oraz ekonomicznych - woda jest doskonałej jakości i za darmo. W pierwszej kolejności warto wyjaśnić, co to jest studnia głębinowa. Traktowana jest jako alternatywne źródło wody użytkowej. Sztuczny otwór w ziemi o konkretnej głębokości od kilkunastu do nawet 70 metrów, który jest ujęciem wód podziemnych. Woda czerpana jest z głębszych warstw wodonośnych, niż przy konstrukcjach studni kopanych, które pozyskują wodę z pierwszej warstwy gleby, tak zwaną podskórną. Proces działania takiej studni jest prosty. Pompa głębinowa zanurzona w studni pobiera wodę na powierzchnię. Odpowiedzialny jest za to system hydrauliczny, w którym ciśnienie powietrza po odkręceniu kranu przepycha wodę, aż do momentu spadku ciśnienia do określonego poziomu w pompie.
Najpopularniejsze studnie służące do ujęcia wody:
studnie kopane - wykonywane najczęściej ręcznie, ich głębokość to zaledwie kilka metrów, znane z czerpania niegdyś z nich wody za pomocą wiadra, gdzie już teraz tradycyjnie montuje się także pompy;
studnie abisyńskie - woda pobierana jest z głębokości maksymalnie 7 metrów wąską rurą, uruchamiane za pomocą kranu i wajchy nad powierzchnią ziemi;
studnie wiercone - tak zwane głębinowe, są to konstrukcje sięgające zwykle na głębokość 20 - 30 m do warstw wodonośnych, buduje się je, wykonując odwiert w ziemi.
Woda czerpana ze studni wierconych nie jest narażona na zanieczyszczenia w odróżnieniu od innych typów studni, które pobierają wyłącznie wodę przypowierzchniową i wymagają dodatkowego zastosowania odpowiednich filtrów. Woda z tego rodzaju ujęcia nadaje się bezpośrednio do spożycia oraz przygotowywania posiłków.
Przepisy i formalności potrzebne do budowy studni głębinowej
Żeby rozpocząć budowę studni głębinowej na własnej działce, zwykle nie potrzebujemy uzyskania pozwolenia, ani jej zgłoszenia. Wodę znajdującą się w gruncie możemy traktować jak własną i wykorzystywać według uznania na własne potrzeby.
Jednakże istnieją pewne ograniczenia, które powodują, że wymagane jest pozwolenie na budowę studni:
- kiedy planujemy wykopanie studni o głębokości powyżej 30 m,
- oraz zależnie od zużycia wody na poziomie ponad 5m³ w przeliczeniu na dobę,
-
jak również przy wydajności pomp przekraczających 0,5 m³/h.
Przepisy regulujące możliwość budowy studni głębinowej:
Prawo budowlane - ma na względzie zapewnić ochronę środowiska, czynników higienicznych oraz zdrowotnych, poprzez określone aspekty techniczne oraz normy odległościowe dla studni.
Prawo wodne, prawo geologiczne i górnicze - wymagają od inwestora w szczególnych przypadkach wykonania projektu robót geologicznych, zatwierdzonego w starostwie, uzyskania pozwolenia wodnoprawnego.
Jednakże oba te prawa dotyczą zwykle sytuacji, gdy korzystanie z wód głębinowych nie jest z przeznaczeniem do użytku wyłącznie na potrzeby gospodarstwa domowego.
Studnia powinna znajdować się w odpowiedniej odległości od innych obiektów usytuowanych na działce, tak żeby nie miały możliwości dostawać się do wody niepożądane składniki zanieczyszczające ją.
Techniczne minimalne wymagania odległości stosowane dla studni:
- 5 m od granicy działki,
- 7,5 m od osi przydrożnego rowu,
- 15 m od zbiorników przeznaczonych do gromadzenia nieczystości oraz budynków inwentarskich,
- 30 m od najbliższego przewodu rozsączającego kanalizacji indywidualnej,
- 70 m od nieutwardzonych wybiegów dla zwierząt hodowlanych.
Pamiętajmy, że prawo wodne przewiduje wysoką karę za pobieranie wód podziemnych i powierzchniowych bez pozwolenia wodnoprawnego - do 500% opłaty zmiennej za pobór wód podziemnych lub wód powierzchniowych. Tak więc warto dopilnować formalności w tym zakresie. Opłata za pozwolenie wynosi 224 zł, natomiast koszt, jaki będziemy musieli ponieść za wystosowaną karę, jest na poziomie kilku tysięcy złotych.
Wykonanie studni głębinowej
Studnie wiercone wykonywane są za pomocą specjalnej wiertnicy, która jest zainstalowana na samochodzie ciężarowym. Należy zatem zadbać o odpowiednią przestrzeń, w celu zapewnienia możliwości dojazdu na miejsce przeznaczone na studnię na działce. W miarę indywidualnych potrzeb - jest możliwość skorzystania z usług firm, które mają do dyspozycji znacznie mniejsze i lżejsze wiertnice, niekolidujące z dostępną niewielką przestrzenią roboczą.
W pierwszej kolejności prace rozpoczyna się od wiercenia otworu pod rurę osłonową o średnicy od 14 do 17 cm. Celem jest zabezpieczenie jakości wody, jaka będzie czerpana ze studni. Ochrona polega na uniknięciu ewentualności przedostania się do wody zanieczyszczeń znajdujących się w wodach gruntowych, ściekach, odpadach, piasku, żwirze i glebie. W zwiększeniu poziomu izolacji rur osłonowych zapuszcza się środek uszczelniający. Otwór jest wiercony do momentu, aż świder dotrze do odpowiedniej warstwy wodonośnej, tu znacząca jest przede wszystkim jakość i wydajność uzyskanej na danym poziomie wody. Brudna i zanieczyszczona woda oraz piasek i żwirek podczas odwiertu, odprowadzane są przez pompy płuczki. Po osiągnięciu odpowiedniej ilości i czystości wody w pokładzie przystępujemy do budowy studni.
Do przygotowanego sztucznego otworu w ziemi, wprowadzamy odpowiednią kolumnę rur PCV oraz filtrujących. W takiej kolumnie umieszczamy pompę głębinową. Przestrzeń między obudową otworu a filtrami wypełniamy żwirem filtracyjnym.
Zważając na wszystkie aspekty techniczne, należy dobrać odpowiednią pompę do naszej studni. Musi ona uwzględniać głębokość, na jakiej jest dostępna woda oraz być dopuszczona do kontaktu z wodą pitną, czyli mieć atest Państwowego Zakładu Higieny. Wydajność (Q) i wysokość podnoszenia (H), to pierwszorzędne parametry przy doborze pompy. Przyjmuje się, że wydajność w małym domu jednorodzinnym, czyli maksymalny chwilowy pobór wody wynosi 2,48 m³/h. W celu zapewnienia płynności w minimalnym poborze wody podczas pracy urządzenia w gospodarstwie domowym zalecane jest w instalacji zamontowanie zbiornika hybrydowego, co wyeliminuje ewentualne wyłączenie się urządzenia podczas pracy oraz ewentualnej sytuacji awaryjnej.
Parametr H pompy - wysokość podnoszenia to suma:
- różnicy poziomów między baterią lub zaworem a zwierciadłem wody w studni,
- minimalnego ciśnienia 10 m słupa wody przed baterią umywalkową lub wannową oraz przed spłuczką ciśnieniową 12 m,
- strat hydraulicznych w instalacji, zazwyczaj przyjmuje się około 1,5 do 2 m słupa wody w całym domu.
Warto w tym przypadku zwracać uwagę na charakterystykę pomp, w postaci wykresu przedstawiającego zależność podnoszenia od wydajnośći - wraz ze wzrostem wysokości maleje wydajność. Parametry te są wyznacznikiem mocy silnika każdej pompy. Odpowiednia pompa dla naszej studni powinna mieć parametry znajdujące się na wykresie w tak zwanym punkcie pracy lub tuż nad nim. Jeśli parametry te będą poniżej punktu pracy, nasza pompa będzie za słaba i nie da rady pompować dostatecznej wody niezbędnej do użycia. Natomiast zbyt wysokie parametry obciążą zużycie energii elektrycznej i tym samym niepotrzebnie zwiększą koszta eksploatacyjne.
Ostatnim elementem jest wykonanie przyłącza. Studnia powinna być szczelnie obudowana oraz mieć zamontowany zawór szwedzki. Aby doprowadzić wodę do budynku, należy poprowadzić rurociąg tłoczny.
Niezbędny jest także montaż:
- armatury
- naczynia przeponowego,
- elektrozaworu,
- manometru,
- zaworu zwrotnego odcinającego,
- licznika.
Koszt wykonania studni głębinowej
Opłacalność inwestycji równa się z kosztem realizacji projektu i jest to czynnik priorytetowy dla każdego inwestora. Koszt budowy studni zaczyna się od kwoty 3500 do 4000 złotych. Powinniśmy jednak zmieścić się w przewidywanych wydatkach nieprzekraczających 10000 zł.
Na koszt budowy studni głębinowej składają się inwestycje finansowe, takie jak:
- cena odwiertu i montażu rury to około 150 do 300 zł za metr,
- koszt zakupu pompy głębinowej, ceny zaczynają się od kilkuset złotych,
- koszt zakupu zbiornika hydroforowego, cena kilkaset złotych.
Jak już wspominaliśmy wcześniej, pobierana woda jest całkowicie darmowa. Podlega jedynie opłacie stałej przez Wody Polskie, za pobór wód podziemnych na podstawie wybudowanych studni z pozwoleniem wodnoprawnym. Kwota opłaty wyznaczana jest, uwzględniając maksymalną ilość możliwych do pobrania wód. Gospodarstwa domowe, które używają studni do korzystania z wody na własne potrzeby, nie są zobligowane do wnoszenia tej opłaty.
